Omgevingsvisie vragen
Wat is de Omgevingsvisie Kernen? Wij (de gemeente Laarbeek) werken aan een nieuwe Omgevingsvisie Kernen voor de vier dorpen: Aarle-Rixtel, Beek en Donk, Lieshout en Mariahout. In dit document worden keuzes gemaakt over hoe onze dorpen de komende jaren verder kunnen groeien en veranderen. Denk aan wonen, werken, verkeer, natuur en voorzieningen. De visie richt zich op de dorpen, bedrijventerreinen én de gebieden er net omheen en visualiseert hoe Laarbeek er in 2040 uitziet. Om mogelijke, toekomstige woningbouwlocaties en bedrijventerreinen te borgen, vestigt de gemeente voorkeursrecht op 3 locaties.
U heeft een brief ontvangen over de vestiging van een voorkeursrecht (voorheen Wvg) op uw perceel. Wat is een voorkeursrecht?
Een voorkeursrecht betekent dat u uw grond eerst aan de gemeente moet aanbieden als u wilt verkopen.
Op welke locaties heeft de gemeente dit voorkeursrecht gevestigd?
Het gaat om het gebied ‘Schevelingen’ (aan de zuidzijde van de Bosscheweg in Aarle-Rixtel), het gebied nabij de Wilhelminastraat in Mariahout (aan de zuidzijde van het bedrijventerrein) en het gebied ‘Vogelenzang’ (ten westen van de kern Lieshout).
Waarom doet de gemeente dit?
Wij willen op deze plekken kunnen sturen op waar er gebouwd wordt. Door het voorkeursrecht kunnen wij zelf grond kopen als die te koop komt. Wij hebben met input van de inwoners (via een enquête) de Omgevingsvisie Kernen opgesteld. Hierin staan mogelijke locaties voor woningbouw (in- en uitbreiding) en bedrijventerreinen. Wij willen hier de regie op hebben. Zo voorkomen we versnippering van gronden en blijft er voldoende ruimte beschikbaar voor het realiseren van betaalbare en passende woningen op de juiste locaties.
Ben ik verplicht om te verkopen?
Nee, u hoeft niet te verkopen. U bent alleen verplicht om eerst de gemeente de grond aan te bieden, als u wél wilt verkopen.
Mag ik mijn grond nog gewoon gebruiken?
Ja, u mag uw grond blijven gebruiken zoals u dat nu doet. Er verandert niets aan uw eigendom.
Mag ik nog verbouwen of iets bouwen?
Als het voorkeursrecht op uw onroerende zaak is gevestigd, betekent dit niet dat er geen uitbreiding en/of verbouwing van de bebouwing op uw onroerende zaak mogelijk is. U kunt nog steeds plannen maken voor uitbreiding en/of verbouwing van de bebouwing op uw onroerende zaak, uiteraard als dit past binnen het geldende omgevingsplan en de juiste vergunningen zijn verleend. Echter, als u besluit te verkopen, heeft de gemeente het eerste recht van koop. Het is belangrijk om rekening te houden met deze situatie bij het maken van uw plannen.
Mag ik mijn grond nog aan mijn kinderen schenken of verkopen?
Verkopen of schenken van grond of gebouwen wordt in de Omgevingswet ‘vervreemden’ genoemd.
U hoeft niet altijd de grond als eerste aan de gemeente aan te bieden. In artikel 9.8 en 9.9 van de Omgevingswet staan uitzonderingen. In deze gevallen hoeft u de grond of het gebouw niet eerst aan ons aan te bieden:
- als u het aan familie geeft of verkoopt
- als u het samen bezit en het aan één van de eigenaren toedeelt
- als het via een erfenis gaat
- als u het verkoopt aan de overheid (gemeente, provincie, waterschap, de Staat, of een organisatie die door de minister is aangewezen)
- als het verkocht moet worden op grond van de wet, door de rechter of via een gedwongen verkoop
- als u vóór het voorkeursrecht een geldige afspraak had met een pachter (die aan voorwaarden voldoet)
- als u vóór het voorkeursrecht een overeenkomst hebt ingeschreven in het kadaster, en die binnen 6 maanden wordt uitgevoerd
U kunt vrijstelling krijgen. Dit vindt u in artikel 9.10 van de Omgevingswet. U kunt aan ons, de gemeente, vragen of u het toch mag verkopen zonder het eerst aan hen aan te bieden. Daarvoor moet u wel een goede reden hebben.
Wat moet ik doen als ik mijn eigendom wil verkopen?
Het voorkeursrecht verplicht eigenaren om een perceel waarop een voorkeursrecht is gevestigd, bij verkoop eerst aan ons, de gemeente, aan te bieden. Deze aanbieding moet voldoen aan de wettelijke voorwaarden.
Wat doen wij, de gemeente, dan?
Wij hebben een bepaalde termijn (doorgaans 6 weken) om te laten weten of we de grond willen kopen.
Wat als wij de grond niet willen kopen?
Dan mag u de grond aan iemand anders verkopen.
Krijg ik een eerlijke prijs?
Ja, de prijs is marktconform. Er wordt vaak een onafhankelijke taxatie gedaan.
Wat als we het niet eens worden over de prijs?
Dan kan een onafhankelijke deskundige worden ingeschakeld. Hier zijn regels voor.
Wat betekent het als er een voorkeursrecht op uw grond of gebouw komt?
Dat betekent niet automatisch dat er op die plek een woonwijk of bedrijventerrein komt.
Het voorkeursrecht geeft de gemeente alleen het eerste recht om uw grond of gebouw te kopen, als zij daar plannen voor hebben. Wij vestigen op bovenstaande drie locaties voorkeursrecht, zodat we regie houden op de toekomstige ontwikkelingen in Laarbeek. Onze plannen worden openbaar bij de Omgevingsvisie Kernen, die we vanaf 2 juni als ontwerp publiceren.
Maar:
- de gemeente hoeft niet te kopen
- of er echt iets komt, hangt af van de Omgevingsvisie, het beleid en de uiteindelijke plannen
Dus: er is nog niks zeker. Het is een eerste stap in een mogelijk plan.
Wanneer wordt er gebouwd?
Of en wanneer er gebouwd wordt, hangt af van verschillende dingen zoals hierboven omschreven. Bijvoorbeeld van:
- wat er in de Omgevingsvisie staat
- het beleid van de gemeente
- de definitieve plannen die nog gemaakt moeten worden
Mag ik meedenken over wat er komt?
Inwoners hebben al mee kunnen denken over de Omgevingsvisie Kernen. Er is een enquête gehouden waar 2000 inwoners aan deelnamen. Ook zijn er bijeenkomsten gehouden om input op te halen en zijn belangenpartijen hierbij betrokken geweest. Denk aan de dorpsraden, heemkundekringen, seniorenraad en park- en centrummanagement.
Als inwoners toch nog andere ideeën hebben als wat er nu in de Omgevingsvisie Kernen staat (inzichtelijk vanaf 2 juni) kan dit via het indienen van een zienswijze.
Wordt mijn grond straks onteigend?
Nee. Het voorkeursrecht is géén onteigening. U blijft gewoon eigenaar tot u besluit te verkopen.
Gaat de waarde van uw grond omlaag door dit besluit?
Niet per se. Als wij als gemeente uw grond willen kopen, laten we eerst een taxatie doen. Die kijkt naar de huidige bestemming van uw grond. Dus: wat is uw grond (en wat erop staat) op dit moment waard op de markt?
Wij moeten een prijs betalen die past bij de markt. Bent u het niet eens met ons bod? Dan mag u dat weigeren. U kunt ook zelf een andere taxatie laten doen (een contra-taxatie).
Hoe lang geldt het voorkeursrecht?
Voor het voorkeursrecht gelden vaste termijnen:
- Wij als college kunnen eerst een voorlopige aanwijzing doen. Die geldt drie maanden.
- In die drie maanden moet de gemeenteraad ons besluit goedkeuren. Doen ze dat niet op tijd? Dan stopt het voorkeursrecht automatisch.
- Keurt de gemeenteraad het besluit wél goed? Dan geldt het voorkeursrecht voor drie jaar.
- Als binnen die drie jaar een omgevingsplan voor het gebied wordt vastgesteld, dan wordt het voorkeursrecht automatisch verlengd met nog eens 5 jaar, en daarna nog een keer met 5 jaar.
Op welke manier kan ik inspraak hebben?
In de brief en bijbehorende bijlagen wordt uitgelegd waarom het besluit is genomen, wat dit betekent en hoe het besluit bekend wordt gemaakt. Bent u het ergens niet mee eens? Dan kunt u bezwaar maken of een zienswijze indienen. Let op dat er een onderscheid is tussen het uitbrengen van een zienswijze en het maken van bezwaar.
Bezwaar maken betekent dat u het niet eens bent met een besluit dat al is genomen door het college van burgemeester en wethouders. Hiervoor heeft u 6 weken de tijd. Meer informatie vindt u hierover in de toegezonden brief.
Een zienswijze geven betekent dat je iets wilt zeggen over een plan dat nog niet is besloten. Dit kan op Omgevingsvisie Kernen. De tervisielegging begint op 2 juni. Vanaf dit moment is het ontwerp van de Omgevingsvisie Kernen openbaar. Tussen 2 juni en 14 juli 2025 kunt u een zienswijze indienen. Dat is een formele reactie op het plan. De gemeente is verplicht alle zienswijzen te bekijken en er inhoudelijk op te reageren, voordat de gemeenteraad de visie definitief vaststelt op 13 november.
Komt er een informatiebijeenkomst?
Ja, er komt een informatiebijeenkomst. Hier ontvangt u medio mei een aparte uitnodiging voor.