Vragen en antwoorden over duurzaam en aardgasvrij wonen

Wat betekent ‘betaalbare duurzame warmte voor iedereen’?

Zowel bij het Rijk als de Provincie en de gemeente wordt nagedacht over deze vraag. Het kabinet heeft woonlastenneutraliteit opgenomen als uitgangspunt. Dit betekent dat de financiering en investering ten behoeve van energiebesparing en duurzame warmte niet hoger is dan de besparing op de energierekening. Hoe wordt hier dan aan gewerkt? Momenteel wordt er vooral gekeken naar subsidies, innovatie, bundelen van vraag en aanbod en daarmee ook schaalvoordeel en de schuif in de energiebelasting. Hoe de gemeente hier invulling aan gaat geven, wordt duidelijk op het moment dat we samen met inwoners het dorpsplan invullen. De financiële uitwerking van een plan is namelijk erg afhankelijk van welke oplossing we uiteindelijk kiezen.

Welke subsidies en regelingen zijn nu al beschikbaar? Komen er snel meer subsidies beschikbaar?

U kunt nu al een subsidie aanvragen voor isolatie via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (www.rvo.nl; investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing). De gemeente Laarbeek verstrekt ook duurzaamheidsleningen. Daarmee kunt u investeren in o.a. isolatie, energiebesparende maatregelen, ventilatie, duurzame warmteoplossingen. De verwachting is dat er de komende jaren meer subsidies en regelingen zullen komen, maar wanneer en hoe deze eruit zullen zien is nog onduidelijk.

Energie besparen is op korte termijn de belangrijkste opgave. Hoe speelt de gemeente hierop in?

Door hierover veel informatie te verstrekken op de website, via het Energiehuis Slim Wonen, via (social) media en via bijeenkomsten. Daarnaast willen we onze inwoners stimuleren en helpen om nu al stappen te zetten. Dit doen we door de projecten die het afgelopen jaar zijn gestart. Via de Groene Bon kon elke woningeigenaar in Laarbeek aanspraak maken op een waardebon van 50 euro. Deze konden ze inleveren bij de lokale bouwmarkten om energiebesparende maatregelen mee te kopen. Bijvoorbeeld LED-lampen, tochtstrips, dorpels, radiatorventilatoren, energiemeters, etc. Ook als gemeente moeten we nog veel leren over wat het nu echt betekent om een woning volledig te verduurzamen. Daarom willen we samen met 5 huishoudens een uitgebreid verduurzamingsplan maken, onder leiding van ervaren en deskundige energieadviseurs. De geleerde lessen kunnen we gebruiken in ons beleid.

Hoe en wie bepaalt uiteindelijk welke scenario’s voor duurzame warmte haalbaar en gedragen zijn?

De gemeente wil haar inwoners zoveel mogelijk faciliteren om via inwonersvertegenwoordigers na te denken over de invulling van het dorpsplan. De gemeente wil dit dorpsplan maken samen met de inwoners. Alle inwoners hebben toegang tot de beschikbare informatie. Hier zullen we zorgvuldig de tijd voor nemen. Uiteindelijk stelt de raad een dorpsplan vast.

Hoe wil de gemeente de samenwerking met de inwoners vormgeven als het gaat om het maken van een dorpsplan?

Het is praktisch niet mogelijk om met iedere Laarbeekse inwoner individueel te spreken. Daarom willen we werken met een vertegenwoordiging van inwoners. Hoe deze vertegenwoordiging is georganiseerd kan per dorp verschillen. Belangrijk hierbij is dat elke inwoner zich vertegenwoordigd voelt en via de vertegenwoordiging en de gemeente toegang heeft tot alle relevante informatie. Een van de eerste stappen in het maken van een dorpsplan is dus ook het organiseren van een dorpsvertegenwoordiging.

Waarom moeten we in Nederland van het aardgas af, terwijl in Duitsland juist subsidie wordt gegeven op een aardgasaansluiting?

In Duitsland wordt een kwart van de woningen nog verwarmd met oliestook. Die ketels zijn erg vervuilend. Het overstappen op aardgas is dus een makkelijke, betaalbare manier om heel snel veel minder CO2 uit te stoten. Duitsland heeft ook het klimaatakkoord in Parijs ondertekend en wil ook energieneutraal zijn in 2050. Aardgas is dus ook in Duitsland slechts een tussenstap. Dit is terug te vinden in het Duitse energiebeleid.

Hoe wordt er rekening gehouden met huurwoningen en huurders in de aanpak aardgasvrij?

Er is regelmatig overleg met WoCom om elkaar bij te praten over de ontwikkeling van de plannen. WoCom houdt ons op de hoogte van hun verduurzamingsplannen. De gemeente houdt WoCom op de hoogte van de laatste onderzoeken en de richting van de Transitie Visie Warmte. Op het moment dat we een dorpsplan gaan opstellen zal naast WoCom ook de huurdersvertegenwoordiging aan tafel schuiven om de belangen van de huurders te waarborgen.

Richt de gemeente zich ook op bedrijven met betrekking tot duurzame warmte?

Ja, al volgt dit pas na de zomervakantie. Ook voor bedrijven zal er (hopelijk in samenwerking met ondernemersverenigingen en parkmanagement) informatievoorziening worden georganiseerd.

In hoeverre kijkt de gemeente naar een aanpak op maat voor oudere woningen ten opzichte van nieuwere woningen?

Uiteindelijk zal er voor elke woning een eigen plan moeten worden gemaakt. Daar moet tijd, technische ondersteuning en financiële ondersteuning voor worden georganiseerd. Het is niet vanzelfsprekend dat in elke woning dezelfde maatregelen worden uitgevoerd. Ook is het niet vanzelfsprekend dat elke woning comfortabel warm wordt met dezelfde warmtebron.

Heeft de aanpak en de gekozen technische oplossing voor aardgasvrij in het ene dorp invloed op de planvorming in een ander dorp?

Als de keuze in een dorp valt op een warmtenet of duurzaam gas, betekent dit niet meteen dat in het naastliggende dorp dezelfde oplossing komt. Het kan misschien wel mogelijkheden bieden om hiervan te profiteren en de oplossing uit te breiden naar een naastliggend dorp.

Hoe denkt de gemeente Laarbeek over de duurzaamheid van gebruik van biomassa voor het opwekken van energie?

Biomassa is een verzamelnaam voor plantaardig of dierlijk materiaal, zoals snoeiafval, GFT afval, maaisel en mest. Je kunt deze stromen op verschillende manieren inzetten voor energie, namelijk door te verbranden, te vergisten of te vergassen. Er is veel discussie over de duurzaamheid van biomassa. Is er na verloop van tijd echt geen toename in CO2 uitstoot? Zorgt de oogst van biomassa niet voor natuurschade, zoals het verlies van bossen? De gemeente Laarbeek heeft hierover nog geen harde uitspraken gedaan. Toch is er weinig steun voor de verbranding van biomassa. Vergisting wordt op provinciaal en regionaal niveau verder onderzocht.

Wanneer is een warmtepomp een goede oplossing en wanneer niet?

Als u overweegt om een warmtepomp aan te schaffen is het altijd verstandig om hierover onafhankelijk advies in te winnen. Dit kan via Duurzaam Wonen Laarbeek en via het Energiehuis Slim Wonen. Een algemeen uitgangspunt is dat de woning goed geïsoleerd moet zijn om comfortabel verwarmd te kunnen worden door een warmtepomp. Hierbij wordt meestal energielabel B aangehouden als minimum. Een warmtepomp gebruikt veel elektriciteit. Het is altijd slim om een warmtepomp te combineren met zonnepanelen. Zo voorkomt u een hoge energierekening.

Het elektriciteitsnet is nu nog niet groot genoeg voor de toenemende opwek van duurzame energie. Wat betekent dit voor de warmtetransitie, met name voor de elektrische oplossingen (warmtepomp)?

Vooralsnog ontstaan er op de korte termijn nog geen knelpunten bij het aansluiten van warmtepompen. De gemeente is in blijvend overleg met Enexis om te sturen op een snelle uitbreiding van het elektriciteitsnet.

Hoe houdt de gemeente rekening met de ontwikkelingen rondom waterstof?

Waterstof is een gas dat je kunt gebruiken voor verwarmen, zoals aardgas. Alleen komt er bij verbranding geen CO2 vrij. We sluiten vooraf geen technieken uit voor de bestaande bouw. Ook waterstof zou een goed alternatief kunnen zijn voor woningverwarming. We moeten er wel rekening mee houden dat we alleen groene waterstof willen gebruiken. Dat is waterstof die is gemaakt met duurzame energie in plaats van fossiele brandstoffen. Alleen dan is waterstof een duurzaam alternatief.

Is de arbeidsmarkt wel al klaar voor de aardgasvrij? Hebben we genoeg installateurs en vaklui?

De krapte op de markt in het aanbod aan vaklui en installateurs is niet alleen in Laarbeek, maar in de hele regio, in heel Nederland een probleem. Daarom is dit een aandachtspunt wat de gemeente in samenwerking met de Metropool Regio Eindhoven en Brainport oppakt. De aanpak hiervoor kunt u terug vinden in de Regionale Energie Strategie.